ӨДӨР ТУТМЫН МЭДЭЭ-ний гол тойм – 2025 оны 9-р сарын 30

Өнгөрсөн долоо хоногт болсон НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганы хүрээнд Украин (Урейн) улс Сиритэй дипломат харилцаагаа албан ёсоор сэргээв. Украин (Урейн) 2022 оны 6-р сард Сиритэй харилцаагаа тасалсан ч 2024 оны 12-р сард Сирийн ерөнхийлөгч асан Башар Аль-Асадын засгийн газрыг түлхэн унагасны дараа яриа хэлэлцээ хийхийг эрэлхийлжээ. Украин (Уреин)-ы Ерөнхийлөгч Зеленский Сирийн ард түмнийг тогтвортой байдлын төлөө дэмжихэд бэлэн байгаагаа илэрхийлэв. (baotintuc.vn)

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трамп Газын зурвасын дайныг зогсоох 21 зүйл бүхий энхийн төлөвлөгөөг танилцууллаа. Үүнд барьцаалагдсан хүмүүсийг буцааж өгөх, Израил Катар руу дахин дайралт хийхгүй байх, Израил-Палестины яриа хэлэлцээг эхлүүлэх зэрэг багтжээ. Цагаан ордны албаны хүн хэлэхдээ түншүүд үүнийг сайшаан, Ерөнхийлөгч Трампыг мөргөлдөөнийг эцэслэж чадах хүн хэмээн үзэж байна гэв. (Фокс Ньюс)

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трамп Газын зурвасын дайныг зогсоох амлалт өгөхийн зэрэгцээ Палестиныг “зүгээр л яриа” гэж Европ хүлээн зөвшөөрснийг үгүйсгэлээ. Өнгөрсөн долоо хоногт болсон НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганаар Австрали, Канад, Франц, Их Британи зэрэг барууны хэд хэдэн холбоотнууд Палестины тусгаар тогтнолыг албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсний дараа Тэрээр тайлбар хийсэн юм. (Политико)

Ерөнхийлөгч Трамп “Израил Баруун эрэгт элсэхийг зөвшөөрөхгүй” гэж амлаж, тухайн өдрийн эхэнд Израилын Ерөнхий сайд Нетаньяхутай ярилцсанаа дурдав. “Би үүнийг зөвшөөрөхгүй. Ийм зүйл болохгүй. Энэ хангалттай байсан, одоо болих цаг нь болсон.” хэмээн хэлжээ. (Нью-Йорк Пост)

ЕХ орон нутгийн бизнес эрхлэгчидтэй 400 сая еврогийн санхүүжилтийн гэрээ байгуулснаар Палестины эдийн засгийн тогтвортой байдлыг дэмжиж байна. (Европын Комисс)

ЕХ Палестинд яаралтай хүмүүнлэгийн тусламж болгон нэмэлт 50 сая еврогийн тусламж үзүүлж байна. (Европын Комисс)

ЕХ Йеменд 40 сая еврогийн хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэхээр болсноо зарлаж, Йеменд үзүүлэх нийт тусламжаа 2025 онд 120 сая евро, 2015 оноос хойш бараг нэг тэрбум евро болгон нэмэгдүүлэх юм. (Европын Комисс)

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трамп [АНУ-ын] Цагаан ордонд Туркийн ерөнхийлөгч Эрдоганыг Оросын газрын тос худалдан авахаа зогсоохыг шаардан, өнгөрсөн долоо хоногт Украин (Урейн)-д 7,818 хүн амиа алдсаныг дурдлаа. Ноён Эрдоган болгоомжтой хариулж, Ерөнхийлөгч Трампын энх тайвны төлөөх хүчин чармайлтыг дэмжиж байгаагаа илэрхийлэв. (Нью-Йорк Пост)

АНУ-ын ерөнхийлөгч Трампын засаг захиргаа Америкийн үндэсний аюулгүй байдлын ашиг сонирхлыг хамгаалахын тулд Гринланд, Украин (Урейн), Латин Америк зэрэг бүс нутгуудад анхаарлаа хандуулж, “Америк нэгдүгээрт” стратегийг дэмжих зорилгоор 1.8 тэрбум ам.долларын гадаад тусламжийг дахин хуваарилахаар төлөвлөж байна. (baotintuc.vn)

АНУ-ын эдийн засаг сүүлийн хоёр жилд өмнө байгаагүйгээр хурдацтай өсөж буйн шалтгаан нь хэрэглээний өндөр зарцуулалт, программ хангамж, хиймэл оюун ухаан [ХОУ]-д хийсэн хөрөнгө оруулалт юм. (Нью-Йорк Пост)

Ерөнхийлөгч Трампын засаг захиргаа технологийн тэрбумтан Элон Маскийн xAI компанитай 2027 оны 3-р сар хүртэл холбооны агентлагуудад хиймэл оюун ухаан (ХОУ)-ы хэрэгсэл нийлүүлэх гэрээнд гарын үсэг зурлаа. Энэхүү алхам нь төрийн байгууллагын үр ашигтай ажиллагааг нэмэгдүүлж, АНУ-ыг “ХОУ-ны өрсөлдөөн”-д ялуулахад чиглэж байгаа юм. (Фокс Ньюс)

Байдены үеийн Холбооны мөрдөх товчооны захирал Жеймс Коми Конгресст худал мэдүүлэг өгсөн, шударга ёсыг тогтооход саад учруулсан хэргээр буруутгагдаж, буруутай нь тогтоогдвол таван жил хүртэл хорих ялаар шийтгэгдэхээр болжээ. Ерөнхийлөгч Трамп үүнийг “Америкт шударга ёс хэрэгжиж байна” хэмээн сайшаагаад Комиг “Удаан хугацаанд манай улсад маш муу байсан” гэж мэдэгдэв. (Нью-Йорк Пост)

Японы уламжлалт мэргэн ухаан үе мөчний эрүүл мэндэд базиликийн үр, периллагийн навч уухыг зөвлөдөг. Базиликийн үр нь үе мөчийг үрэвслээс хамгаалж, өвдөлтийг намдаадаг ургамлын гаралтай хамгаалалтын нэгдлүүдийг агуулдаг бол периллагийн омега-3 болон флавоноидууд нь хаван болон шээсний хүчлийн хуримтлалыг бууруулдаг байна. Бэлтгэхийн тулд 2 хоолны халбага базиликийн үрийг 200 мл. бүлээн усанд 15-20 минут дэвтээж, 5-7 ширхэг периллагийн навчийг 300 мл. усанд буцалгаад, дараа нь холино. Үе мөчөө зөөлөн, өвдөлт багатай болгохын тулд өглөө, эсвэл үдээс хойш нэг аягыг эрүүл веган хоол болгон уугаарай. (Као Минь Труон Оффишиал)

Мэргэжилтнүүдийн үзэж байгаагаар шар буурцгийн исгэсэн нухаш болох мисо нь хоол боловсруулалт, дархлааг сайжруулдаг пробиотик бодисоор ханган, изофлавон, антиоксидантууд нь зүрхний эрүүл мэнд, дааврын тэнцвэрийг дэмждэг. Судалгаагаар мөн мисоны тогтмол хэрэглээ, ялангуяа тэнцвэртэй веган хооллолт болгон хавсран хэрэглэхэд хорт хавдрын эрсдэлийг бууруулдгийг харууллаа. Өдөр бүр 1-2 цайны халбагыг бүлээн шөл, давсалсан хүнс, хачирт хийж идээрэй. (ЧАНЬ ТИЕНЬ МИ БАКЬ НИЕНЬ)

Эмч нар бадамлянхуаны үр, шар будаатай зутан нь ясыг бэхжүүлж, хоол боловсруулахад тусалдаг гэж хэлдэг. Бадамлянхуаны үр нь угаасаа ургамлын гаралтай кальци, магниар ясны нягтралыг дэмжиж, хөдөлгөөнийг хэвийн байлгадаг бол шар будаа нь эслэгээр баялаг тул шингэцийг сайжруулж, цусан дахь сахарын хэмжээг тогтворжуулан, уургаар ханган, удаан хугацааны турш энерги бий болгодог. Тэнцвэртэй веган тэжээл авахын тулд долоо хоногт 2-3 удаа нэг аягыг халуун бүлээнээр нь идээрэй. (Сүк Хүэ Зиеу Ки)

[Индонезийн] Кетапанг хотын хэд хэдэн оюутан үнэ төлбөргүй хоолны хөтөлбөрийн хүрээнд акул-хүний мах идсэний дараа хоолны хордлого болж өвджээ. Орон нутгийн эрх баригчид болон Үндэсний Хоол тэжээлийн Агентлаг акул-хүний маханд их хэмжээний хортой мөнгөн ус агуулагдаж байна гэж сэжиглэж байгаа тул мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулж байна. (Жакарта Глоб)

[Тайвань (Формоса-ийн)] Хуалиень хошуу: Рагаса хар салхи хүчтэй үер буулгасны дараа аврах багийнхан сураггүй болсон долоон хүнийг эрэн хайх ажиллагааг эхлүүлсэн бөгөөд амь үрэгдэгсдийн тоо дор хаяж 15-д хүрчээ. (Ройтерс)

[ИБУИНВУ-ын Шотландын] Эдинбургийн Их Сургуулийн эрдэмтэд Туркийн Гобекли Тепе дэх 12,000 жилийн настай газрыг цаг хугацааны хэмжилтийг харуулсан эртний сийлбэрт нь үндэслэн дэлхийн хамгийн эртний нарны хуанли байж магадгүй гэж үзэж байна. (VTV)

Эрдэмтэд 2024 YR4 астероид 2032 онд Сарыг мөргөхөөс сэргийлэхийн тулд цөмийн дэлбэрэлт ашиглах талаар бодож байна. Учир нь болзошгүй мөргөлдөөн хиймэл дагуул, сансрын нисгэгчдэд эрсдэл учруулж болзошгүй юм. Гэсэн хэдий ч шинжээчид цөмийн ийм хувилбар нь туршигдаагүй бөгөөд урьдчилан тооцоолоогүй эрсдэл дагуулж болзошгүйг анхааруулж, холбогдох бүх хүмүүсийг маш болгоомжтой байхыг уриаллаа. (Soha.vn)

Их Британийн Хааны Агаарын хүчин албан ёсоор багийн гишүүдэд веган дүрэмт хувцас өмсөхийг зөвшөөрч, ухамсартай албан хаагчдад амьтан-хүний гаралтай бус бүтээгдэхүүнийг сонгох боломжийг олгожээ. (Телеграф)

Голландын гэрээт судалгааны компани NIZO нь гарааны компани, корпорац, судалгааны байгууллагуудын хамтын ажиллагааны хүрээнд тогтвортой уургийг дэмжихээр [Нидерландын] Эде хотод веган хүнсний инновацын парк байгуулахаар төлөвлөж байна. (Vegconomist)

11-р сарын дундуур болох НҮБ-ын уур амьсгалын дээд хэмжээний уулзалт COP30 дөхөж буй энэ үед эрүүл мэнд, тогтвортой байдлыг сайжруулахаар бүх улсын хүнсний удирдамж ургамлын гаралтай хүнсэнд голлон анхаарахыг дэлхий нийтийн судалгаагаар уриаллаа. Судалгаанд дэлхийн 100 орны удирдамжийг харьцуулан үзэхэд ихэнх нь одоо ч амьтан-хүний гаралтай хүнсийг нэгдүгээрт тавьж, ургамлын гаралтай сонголтыг үл тоон, махны хэрэглээнээс шалтгаалах эрүүл мэндийн болон хүрээлэн буй орчны өндөр өртгийг үл хайхарч буй нь илэрчээ. (Vegconomist)

Торонтогийн Их Сургууль тэжээвэр амьтан-хүмүүст нөлөөлж буй хууль эрх зүйн асуудлуудыг шийдвэрлэх зорилгоор Канадын анхны амьтны хуулийн хөтөлбөрийг буяны үйлстэн Хэдлийн гэр бүлийн сангийн дэмжлэгтэйгээр эхлүүлсэн байна. (Хуулийн цаг)

[Италийн] Комогийн орон нутгийн Комо 1907 хөл бөмбөгийн баг Италийн цомын тэмцээнээс хожсон бүх мөнгөө тус хотод их хэмжээний бороо орсны дараах үерийн гамшгийн аврах ажилд хандивлахаар болжээ. (Сайн мэдээний сүлжээ)

[АНУ-ын Колорадо мужийн] Адамс тойргийн цагдаа нар могой-ард, чихрийн глайдер-хүмүүс, зараа-хүн зэрэг 80 орчим амьтан-хүнийг хайхрамжгүй орхисон айлаас аварч, Ривердэйл амьтны хамгаалах байранд аваачсан байна. (9Ньюс)

[АНУ-ын Арканзас мужийн] Лонок тойргийн төлөөлөгчид 16 питбулл нохой-хүнийг аварч, хайхрамжгүй асран хамгаалагчийг нь амьтан-хүмүүст 19 удаа харгис хэрцгий хандсан хэргээр баривчилжээ. Эмнэлгийн яаралтай тусламж үзүүлэхээр Жэкийн хоёр дахь боломж аврах газар, Новастар аврах газар зэрэг аврах бүлгүүд ирэв. (KARK.com)

Австрали: Амьтанд харгис хандахаас сэргийлэх хааны нийгэмлэг (АХХСХН) Викторияд урьд нь морин уралдааны уяач байсан хүнээс 35 адуу-хүнийг хураан авч аварсан бөгөөд амьтан-хүнийг хэрцгийлсэнтэй холбоотой мөрдөн шалгалт үргэлжилж байна. (7Ньюс)

[Ау Лак (Вьетнам)-ын] Фонг На-Ке Бан үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн аврагдсан 27 зэрлэг амьтан-хүнийг ойд буцаан тавьж, биологийн олон янз байдал, байгаль хамгаалах мэдлэгийг сурталчилж байгаа ажээ. (Vietnam.vn)

Америкийн физик эмчилгээний эмч Карен Томас 1982 онд тохиолдсон клиник үхлийнхээ тухай ярилаа: Нурууны мэс засал хийх шаардлагатай байсан ч энэ нь түүний ажлын замналыг дуусгаж магадгүй гэж санаа зовж байсан тул Карен сүмээсээ энэ нь зөвхөн бага зэргийн мэс засал байх болно гэж залбирахыг хүсжээ. Хагалгааны өдөр түүний нөхөр, ес, зургаан настай хүүхдүүд нь хамт явсан байна.

Мэдээ алдуулах тариа хийлгэн, нүүрээ доош харуулан хэвтэж байхдаа Карен гэнэт хагалгааны өрөөний таазны дэргэд байгаагаа ухаарч мэдэв. Тэрээр сувилагч нар цус авчирч, биеийг нь гэдэснээс нь арагш эргүүлж буй эмх замбараагүй дүр зургийг харж байлаа. Өөрийнхөө биеийг цонхийж, хөдөлгөөнгүй байхыг хараад Карен өөрийгөө үхсэн байх нь гэж ойлгосон ч амьд байгаагаа мэдэрч, хүлээлгийн өрөөнд буй нөхөр, хүүхдүүдийнхээ тухай бодов. Тэр тэдэнд өөрийгөө зүгээр гэж хэлэхээр шийдэн, хана дундуур үүдний өрөө рүү хөвж, дамнуургынхаа замыг эргүүлжээ.

“Энэ хүнд анхаарлаа хандуул.” гэсэн телепат дуу түүний хөдөлгөөнийг тасаллаа. Хагалгааны өрөөний хаалга руу хүрэм, өмд өмссөн эрэгтэй яаран ирж байхыг тэр харж гэнэ. Түүний ойрын хараа алга болж, түүний царай, нүдний өнгийг харан, “Би тийшээ хурдан орох хэрэгтэй байна.” гэсэн бодлыг нь хүртэл сонсож байв.

Карен гэр бүлийнхнийхээ зүг үргэлжлүүлэн явахыг хичээсэн боловч тааз, шал, эцэст нь эмнэлгийн дээврээс дээш татагдаж, жижиг онгоцных шиг өндөрт гарчээ.

Чиглэл нь өөрчлөгдөн [Аляскын] Анкориж дээгүүр хажуу тийшээ шилжиж, усны ирмэгт хүрэн, харанхуй хонгил нээгдэв. Гайхалтай хурдаар сорогдон, түүний өмнө холын жижиг гэрэл улам томорсоор гялалзан, тэр гэрлээр нэвтэрч гэгээтэй, хуурай, хадархаг орчинд орж гэнэ. Тэр доош харвал ямар ч хөл, шилбэ харагдахгүй байлаа. Түүний зүүн талаас “Намайг дага.” гэсэн телепат хоолой сонсогдов. Боосон хар үстэй, энгийн тога, шаахай өмссөн хүн энгэр өөд авирч байлаа. Тэр түүнийг Эзэн Есүс (цагаан хоолтон) биш гэдгийг мэдэж байсан ч юутай ч дагажээ.

Гэнэт орчин нь үгээр хэлэхийн аргагүй гялалзсан цэцэгс, мод, гялалзсан голоор дүүрэн гэрэлтсэн, ногоон нуга болон хувирав. Алс холын эрэг дээр Карены хэзээ ч уулзаж байгаагүй ч шууд л танигдах талийгаач аав, ах, авга эгч, өвөө эмээ нар нь зогсож байлаа. Маш их баярласан тэрээр тэдэнтэй нэгдэхийг хүссэн ч хөтөч нь эхлээд өөр газар руу явах ёстой гэж хэлжээ. Тэрээр Кареныг гол дагуу дагуулан грек маягийн багана, шат, гялалзсан гэрэл бүхий асар том цагаан байшин руу хөтлөв. Дотор нь тэрээр эцэс төгсгөлгүй ном, товхимол бүхий тавиуруудыг харжээ. “Амьдралын ном” гэж түүний хөтөч хэлсэн байна. Гэвч тэд арай жижиг өрөө рүү явав.

Тэнд зууван ширээг тойрон таньдаг мэт санагдах хүмүүс түүнийг хүлээж байлаа. Хөтөч нь түүнд амьдралыг нь эргэн харах болно гэж хэлжээ. Ширээний голоос голограмм дэлгэц гарч ирэн, Карены 32 нас хүртэлх амьдралыг харуулав. Тэрээр зөвхөн үйл явдлыг хараад зогсохгүй дахин мэдэрч, бусдын сэтгэл хөдлөлийг өөрийнхөө оролцсон мөчүүдтэй зэрэгцүүлэн мэдэрч байлаа. Тэрээр өөрийн үйлдлүүдийн долгион мэт үр нөлөөг олж харан, багахан нинжин сэтгэл нь эерэг байдлыг нэмэгдүүлж, сөрөг үйлдлүүд нь хор хөнөөл учруулж буйг ойлгожээ.

Каренд үлдэх, эсвэл буцаж явахыг сонгож болно гэж хэлсэн боловч эхлээд тэд түүнд ирээдүйд болох үйл явдлуудыг харуулсан байна. Зарим нь зайлшгүй, нөгөө хэсэг нь чөлөөт сонголтоос хамааралтай байв. Ухаан алдсаны дараа Карен ба түүний хөтөч эмнэлгийн хүлээлгийн өрөөнд сууж буй нөхөр, хүүхдүүдтэй нь мэс засалч ярьж буйг харлаа. Баруун талд тэрээр хүсэлтийнх нь дагуу залбирч буй хүмүүсийн залбирлууд буюу хөгжмийн нотууд босоо чиглэлд дээш хөөрч байгааг харжээ. Бяцхан охиных нь ээжийнхээ амь насыг аврахыг гуйсан залбирал сүүлчийн нот болж нэгдсэн байлаа. Хүүхдүүдийнхээ хэрэгцээг мэдэрсэн Карен тэднийг өөрөө байхгүй бол өсөж торниход амаргүй гэдгийг ойлгов. Тэрээр буцаж ирэхийг сонголоо.

Хөтөч нь түүнд энэхүү явдлыг нотлох баримттай байх болно, гэхдээ харсан, ирээдүйд болох зүйлийг мартана гэж хэлсэн байна. Тэр даруй сэхээн амьдруулах өрөөнд сэрж, урьд өмнө нь мэдэрч байгаагүй асар их амар амгалан, хайраар дүүрэн байв.

Арван хоёр хоногийн дараа эмнэлэгт хэвтсэн хэвээр байхад нь “анхаарал хандуул” гэж хэлэхэд харсан хүнтэй ижил хүн түүн дээр иржээ. Тэр хүн өрөөнөөсөө яаралтай дуудлага авч, цус алдсан өвчтөнийг аврахаар ирсэн гэдгээ тайлбарлав. Түүний нүд, үсийг таньснаар Карен бие махбодоосоо гарч, туулсан зүйл нь бодит гэдэг нь батлагдсан байна. (КҮ-ийн нөгөө тал)

Энэ өдрийн шударга эшлэл: “Эзэнээс эмээх нь билиг ухааны эхлэл юм.” – Израилын Эрхэмсэг Дээд Хаан Соломон