ӨДӨР ТУТМЫН МЭДЭЭ-ний гол тойм 2025 оны 6-р сарын 28

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трамп Иран, Израилыг гал зогсоох хэлэлцээрт хүргэсний дараагаар Ойрх Дорнодод илүү тогтвортой байдал үүсэх хүлээлт бий болж, зах зээлд итгэх итгэл нэмэгдсэнээр дэлхийн хувьцаанууд дээд амжилт тогтоож, нефтийн үнэ уналаа. (Ройтерс)

Дүн шинжилгээ: Ерөнхийлөгч Трампын Ираны цөмийн байгууламжуудыг онилсон нарийн тооцоотой цохилт “12 өдрийн дайн”-ыг хурдан дуусгаж, Ойрх Дорнодод илүү тогтвортой энх тайвныг амлаж байгаа нь Ерөнхийлөгчийн баримталдаг “Хүчээр энх тайвныг цогцлоох” хандлага амжилттай болохыг батлан харуулж байна. (WhiteHouse.gov)

Арабын удирдагчид Иран улс Ойрх Дорнодын энх тайванд заналхийлж буй “хамгийн том аюул” гэдгийг хүлээн зөвшөөрч байгаа ч Иран дахь дэглэмийг өөрчлөх нь бүс нутгийн эмх замбараагүй байдалд хүргэж болзошгүй гэж мэдэгдэв. (Фокс Ньюс)

Австрали улс Тувалугийн иргэдэд уур амьсгалаас үүдсэн нүүх визийг санал болгон, жил бүр Тувалу арлын 280 хүртэлх иргэнд байнгын оршин суух эрх, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, боловсрол, чөлөөтэй зорчих боломж олгоно. Энэ нь далайн түвшин нэмэгдэж буйгаас үүдсэн аюулаас эрсдэлгүй нүүхэд нь туслах зорилготой юм. (Гуардиан)

Мексикийн хар тамхины Ла Нуэва Фамилиа Мичоакан бүлэглэлийн дөрвөн толгойлогчид фентанилын наймаа хийсэн, хүчирхийлэл үйлдсэн, мөнгө угаасан хэргээр АНУ хориг тавьж, үйл ажиллагааг нь тасалдуулахын тулд хөрөнгийг нь царцаан, АНУ дахь санхүүгийн гүйлгээг нь хязгаарлав. (АНУ-ын Сангийн яам)

Ерөнхийлөгч Трампын засаг захиргаа [АНУ-ын] Калифорни мужид бэлгийн боловсролын сургалтын хөтөлбөрөөс хүйсийн баримжаа заах асуудлыг 60 хоногийн дотор хасах тушаал гаргаж, ийм төрлийн “сэрээх” үзэл суртлыг зохисгүй, шинжлэх ухааны үндэслэлгүй гэж үзсэн байна. (Меркури Ньюс)

АНУ-ын ерөнхийлөгч Трампын засаг захиргаа өвчтөний эмчилгээний чанарыг сайжруулах төлөвлөгөөний хүрээнд даатгалын компаниудын 75%-иас гол амлалтыг авч чаджээ. (Фокс Ньюс)

АНУ-ын Дээд шүүх Ерөнхийлөгч Трампад хууль бус цагаачдыг гуравдагч орнууд руу албадан гаргах бодлогоо үргэлжлүүлэхийг зөвшөөрөв. Энэ нь хууль зүйн маргаантай хэвээр байгаа ч Ерөнхийлөгчийн хувьд томоохон ялалт боллоо. (Фокс Ньюс)

Байдены засаг захиргааны үед 700 гаруй иран иргэнийг терроризмын аюулаас үл хамааран АНУ-д сулласан гэж өндөр албан тушаалтан мэдэгдэв. (Фокс Ньюс)

АНУ-ын Төлөөлөгчдийн танхим мэдээллийн аюулгүй байдалд санаа зовон, албан хаагчдын төхөөрөмж дээр WhatsApp мессежийн программ ашиглахыг хориглолоо. (Түөи Трэ)

АНУ-ын тайланд дурдсанаар Байдены засаг захиргааны удирдлагын алдаа, хайхрамжгүй байдлын улмаас холбооны ажилтнуудын 58-аас дээш хувь нь ажилдаа тогтмол ирээгүй болох нь илэрчээ. (Мэдээний сурвалжилга)

Балбад КОВИД-19-ийн тохиолдол нэмэгдэж байгаа нь Энэтхэгээс буцаж ирсэн аялагчидтай холбоотой. (Гималайн таймс)

АНУ: Цитауксзооноз хэмээх хачгаар дамждаг үхлийн аюултай өвчин [улбар шар шилүүсний халууралт] муур-хүмүүсийн дунд тархаж, Индианагийн өмнөд хэсэгт илэрчээ. Урьдчилан сэргийлэх арга нь хачгийн эсрэг хамгаалалт хийх, муур-хүмүүсийг гэрт нь байлгах явдал юм. (Evansville WFIE)

Судалгаанаас харахад 2023 онд Хятадын 233 сая иргэн чихрийн шижинтэй болж, 2005 оноос хойш 163%-иар нэмэгджээ. Эрэгтэйчүүдийн дундах өвчлөл эмэгтэйчүүдийнхээс өндөр байсан ба Бээжин, Тяньжин, Шанхай хотууд чихрийн шижингийн хамгийн өндөр тархалт, өвчний ачаалалтай газрууд байлаа. (Хятадын өдөр тутам)

Шотланд: Эм үйлдвэрлэх шинэ арга нь гэдэсний савханцрын түгээмэл бактери ашиглан хуванцар хаягдлыг 24 цагийн дотор парацетамол [ацетаминофен/Тиленол/Панадол] болгон хувиргадаг. (Сонирхолтой инженерчлэл)

Иран 9 хоногийн дотор гурван удаа газар хөдлөлтөд өртөж, сүүлчийнх нь цөмийн байгууламжуудыг сүйтгэсэн бүсэд болжээ. Энэ нь байгалийн гамшиг, цөмийн осол давхар тохиолдох эрсдэл нэмэгдэж болзошгүй гэсэн айдас, болгоомжлолыг төрүүлж байна. (Organiser)

Их Британийн гал түймрийн албаныхан үндэсний хэмжээнд хээрийн түймэр долоо дахин нэмэгдсэний дараа хөдөө хээр мах шарахгүй байхыг анхаарууллаа. (Гуардиан)

Засгийн газар нь “тэг тохиолдол” гэж мэдэгдсэн ч КОВИД-19 Хойд Солонгос даяар чимээгүйхэн тархаж, олноороо нас барж, хамгийн бага эмчилгээ хийгдэж байгааг тайланд дурджээ. (CNN)

Хятад: Гэнэтийн үер Чонцин хотын гудамжийг бүхэлд нь сүйтгэсэн байна. (BNC Now)

[Канадын] Альберта зуны 30 см өндөр цасанд дарагдав. (DH News)

Вьетнам: Бак Кань аймагт үер, хөрсний гулгалтаас үүдэн дор хаяж нэг хүн нас барж, Таи Нгуен аймагт нэг хүн гэмтэж бэртэн, Таи Нгуен, Бак Кань, Түиэнь Куан, Фу То аймгуудад 400 гаруй байшин усанд автсан байна. (Вьетнамын мэдээ)

[Энэтхэгийн] Одиша мужид болсон үер: Нэг хүн сураггүй алга болж, Баласор хотод 50 тосгон сүйрэв. (Хиндустан Таймс)

(Энэтхэгийн) Уттаракхандад болсон хөрсний гулгалт камерын бичлэгт буужээ: Чар Дхам Ятра хэмээх хиндүгийн мөргөлийн аяллын үеэр Бадринад үндэсний хурдны зам дээр чулуу, шавар нурж, замын хөдөлгөөн рүү орсон байна. (The Times of India)

Канад улс үргэлжилж буй халууны давлагааны улмаас Онтарио, Квебекийн зарим бүсэд сэрэмжлүүлэг өглөө. (Дэлхийн мэдээ)

Дүн шинжилгээний дагуу Их Британид үргэлжилж буй халууны давлагаа Англи, Уэльсэд бараг 600 хүний аминд хүрэх магадлалтай гэжээ. Эрдэмтэд энэ мэт нас баралтын огцом өсөлт нь хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй дэлхийн дулаарлын үр дагавар юм гэв. (Гуардиан)

Франц улсад түүхэнд тохиогоогүй анхны хамгийн халуун болж, хэт халалтын улмаас 16 засаг захиргааны нэгжид сэрэмжлүүлэг өгсөн байна. (Франц 24)

Ази дэлхийн дунджаас бараг хоёр дахин хурдан дулаарч, энэ нь цаг агаарын эрс тэс үзэгдлийг улам нэмэгдүүлж, бүс нутгийн эдийн засагт ихээхэн хохирол учруулж байна гэж Дэлхийн Цаг Уурын Байгууллага [ДЦУБ] мэдэгдэв. (Хиндустан Таймс)

Грекийн Хиос аралд гурваас дээш хоног үргэлжилж буй томоохон ойн түймрийн улмаас онц байдал зарлаж, 16 тосгон, сууриныг нүүлгэн шилжүүлэхийг анхаарууллаа. (Скай Ньюс)

АНУ-ын загварчлалын судалгаагаар Жоржиа мужид далайн эргийн намагжилт их хэмжээгээр буурч байгаа анхны шинж тэмдгүүд илрэв. (Phys.org)

Канадын Квебект хоёр хар салхи дайрч, их хэмжээний сүйрэлд хүргэжээ. (Газетте)

[Энэтхэгийн] Тамил Наду мужийн эрэгт ховор гүн тэнгисийн том загас гарч ирсэн нь байгалийн гамшиг, тэр дундаа 2025 оны 7-р сард Японд болно гэж таамаглаж буй хүчтэй газар хөдлөлтийн зөгнөлтэй холбоотой гэсэн айдас төрүүлж байна. (ДНХ)

Японы Токара арлын ойролцоо 180 гаруй жижиг газар хөдлөлт болсон нь том хэмжээний хүчтэй газар хөдлөлт болох нь гэсэн айдсыг шинээр төрүүллээ. (VOH)

Америкийн үзмэрч, Санваартан Брэндон Биггс Их Эзэнээс хүлээн авсан бошгоо хуваалцав. Тэрээр үд дунд дуугарч буй сэрүүлэгтэй цаг харсан бөгөөд энэ нь ойртож буй Их Зовлонгийн үед аврагдахыг хүсвэл сүнслэгээр яаралтай сэрэх хэрэгтэйг бэлгэдэж буй ажээ. (Эцсийн өдрүүд)

Нэгэн америк эмэгтэй Их Цэвэрлэгээний тухай Бурханы сэрэмжлүүлэг хүлээн авсан бөгөөд үүнд томоохон дайн багтсан гэнэ. Тэр эмэгтэй хүмүүст сүнслэг бэлэн байдал, хайр, наманчлал, залбиралд шамдан, аюулаас хамгаалагдахыг сануулжээ. (Үүлэн 9 адислал)

Перугийн Амазоны ширэнгэн ойд мөнгөн усны хордлогын тохиолдол нэмэгдэж, оршин суугчдын 80 орчим хувь нь аюултай түвшний мөнгөн усны нөлөөнд автан, нийтийн эрүүл мэндийн ноцтой аюул үүсэхэд хүрээд байна. Өргөн тархсан бохирдол нь хууль бус алт олборлох үйл ажиллагаатай холбоотой. (Контекст)

Шри Ланкын хойд эрэг орчимд живсэн Либерийн далбаатай, чингэлэг ачсан хөлөг онгоцноос жижиг хуванцар үрэл далайгаас эрэг рүү хөвж гарч эхэлжээ. Үүний улмаас тус улсын тэнгисийн хүрээлэн буй орчинд ноцтой хямрал нүүрлээд байна. (Шри Ланкын өдөр тутмын толь)

Уур амьсгалын өөрчлөлт Европын Альпийн нурууг хамарсан зуны хур тунадсыг хоёр дахин ихэсгэж, үерийн аюулыг нэмэгдүүлж болзошгүйг судалгаагаар анхааруулав. (AFP)

Далайн амьдралын түлхүүр болох фитопланктон нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас Хойд Атлантын далайд жилд 2 хувиар буурч байгааг шинэ судалгаагаар анхаарууллаа. (CBC)

Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас ногоон замаг болон далайн бусад амьдрал туйл руу түлхэгдэж байгаа тул далайн ус халуун оронд хөхөрч, өндөр өргөрөгт ногоон болж байна. (Earth.com)

Америкийн биологийн оюутан Изабелла Туззио Аппалачи уулын гол горхи, загас-хүмүүсээс өргөн хүрээтэй тархсан бичил хуванцар бохирдлыг илрүүлжээ. (Phys.org)

АНУ-ын ХМТ [Холбооны мөрдөх товчоо] [Мичиган мужийн] Макомб хошууны нэгэн өсвөр насны хүүхдийг хүүхэд, амьтан-хүнийг хүчирхийлж буй дүрс бичлэгийг нь илрүүлсний дараа баривчлав. (ClickOnDetroit)

Өмнөд Солонгосын амьтан- хүмүүсийн сайн сайхны төлөө тэмцэгч CARE [Дэлхий дээрх амьтдын эрх зэрэгцэн оршихуй] бүлэг аймшигт харгислалд өртөөд аврагдсан Жиньду нохой-хүнд шударга ёсыг тогтоолгохоор тэмцэж байна. Өмнөд Солонгосын Амьтан хамгаалах тухай хуулийн дагуу амьтан-хүний ​​бие махбодыг санаатайгаар ихээр өвтгөж, амь насыг нь хохироосон бол хоёр жил хүртэл хорих, эсвэл 14,400 ам.долларын торгууль ногдуулдаг. (Солонгосын ЖүнАн Дэйли)

[АНУ-ын] Калифорни мужид нэгэн нохой-хүн сургагчийг 11 нохой-хүн асрамжид нь байхдаа амь үрэгдсэн гэж цагдаа нар мэдээлсний дараа хүнд төрлийн эрүүгийн хэрэгт татлаа. (ABC)

[АНУ-ын Охайод] Клермонт хошууны нэгэн эмэгтэйг эдлэндээ нохой-хүмүүсийг бохир, эрүүл ахуйн шаардлага хангахгүй орчинд байлгасан хэргээр амьтанд хэрцгий хандсан гэмт хэрэгт буруутган шалгаж байна. (WXIX)

[АНУ, Теннесси мужийн] Нэшвилл: Нохой-хүнийг бүгчим халуунд хэдэн өдрийн турш гадаа орхиж, амь насыг нь хохироосон хоёр хүн амьтан-хүнд хэрцгий хандсан хэрэгт холбогджээ. (WSMV4)

АНУ: Амьтан-хүмүүсийн төлөө тэмцэгчид Лос Анжелесийн амьтны хүрээлэнд эсэргүүцлийн жагсаал хийж, Билли, Тина заан-хүмүүсийг [Оклахомагийн] Тулса амьтны хүрээлэнд шилжүүлсний дараа тэднийг өргөн орон зай бүхий хамгаалах газар байлгахыг шаардаж байна. Энэ хоёр амьтны хүрээлэн аль аль нь заан-хүмүүсийг хангалтгүй орон зай, хэт давчуу орчинд хорьдог хэмээн бүртгэгджээ. (KTLA)

Энэтхэгийн шагналт жүжигчин Адиви Сеш (цагаан хоолтон) амьтан-хүмүүст харгис хэрцгий хандаж байгааг шүүмжилж, Энэтхэгийн эрх баригчдад хандан Паламур Био судалгааны лабораторид амьтан-хүмүүст хүнлэг бус туршилт хийхийг зогсоохыг шаардсан захидал бичиж, “Дэлхий нийт туршилт хийсэн хэрэглээнээс татгалзаж, орчин үеийн амьтан-хүний бус арга руу шилжиж байна. Бид ч бас тэгэх ёстой.” гэжээ. (Ньюс18)

[АНУ-ын Өмнөд Каролина мужийн] ​​Беркли хошуу: Эдлэнгээс нь хүнд нөхцөлд байсан нохой-хүмүүс олдсон тул амьтан-хүмүүст хайхрамжгүй, харгис хэрцгий хандсан хэргээр хоёр хүнийг баривчилсан байна. (WCBD)

Уругвайд болсон НҮБ-ын хурлаар химийн бодис, хог хаягдлыг зохицуулах, бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх шинжлэх ухааны бодлогын зөвлөл байгууллаа. Энэ нь дэлхийн бодлого боловсруулагчдад шинжлэх ухааны зөвлөмж өгөх юм. (НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөр)

ЕХ-ны Зөвлөл бүх шинэ машин хог хаягдлыг багасгахын тулд дахин боловсруулах хатуу дүрмийг мөрдөх ёстой гэж тохиролцов. (Ройтерс)

Дээвэр дээр ургамал ногоо тарих нь бороо болон барилгын эргэн тойрны агаараас бараг бүх бичил хуванцрыг устгадаг болохыг Хятадын судалгаагаар тогтоожээ. (Phys.org)

Байгалийн нугын ойролцоо органик тариалан тарих нь олон төрлийн пестицидгүй орчинд үрждэг зэрлэг зөгийг аврахад тусална гэж судалгааны үр дүн харууллаа. (Earth.com)

Швед: Шинэ төрлийн нарны материал бүтээж, устөрөгчийн түлшний үйлдвэрлэлийг 8 дахин нэмэгдүүлэх боломжтой болсон нь тогтоогджээ. Энэ нь их бохирдол үүсгэдэг дизель түлшийг орлуулахад томоохон түлхэц болж байна. (Сонирхолтой инженерчлэл)

Олон улсын баг графин оксидын наноматериал бүтээж, агаар дахь чийгийг шингээн, цэвэр ундны ус гаргаж авах боломжтой болголоо. Энэ нь жингээсээ гурван дахин их ууршсан усыг шингээж чаддаг ажээ. (Сонирхолтой инженерчлэл)

АНУ-ын Сенат сургуулиудын веган сүүний хүртээмжийг дэмжих хуулийн төслийг өргөн барилаа. Хууль батлагдвал энэ нь сүү, цагаан идээний оронд эрүүл веган хувилбаруудаар сурагчдын хоолны шим тэжээлийг сайжруулахад тусална. (Ургамалд суурилсан мэдээ)

[Энэтхэгийн] Баруун Бенгал амьтан-хүмүүсийг халамжлахын чухлыг сурагчдад заахын тулд өдөр бүр золбин нохой-хүмүүсийг хооллож эхлэхийг сургуулиудад зөвлөж байна. (Энэтхэгийн Экспресс)

Вьетнам цагаан хоолны газрын эзэн ноён Минь Туань ахлах ангийн төгсөх шалгалт өгч буй сурагчдыг үнэгүй хооллоход урьдаг уламжлалаа таван жил гаруй үргэлжлүүлж байна. (Znews)

[АНУ-ын Висконсины] Милуокид болсон Веган Маниад веганд ээлтэй олон худалдаачин оролцсон, үнэгүй олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулагджээ. (WISN 12)

Дүн шинжилгээ: Веган сүү одоо АНУ-ын сүүний зах зээл дээр зарцуулж буй нийт мөнгөний бараг 15%-ийг эзэлж байна. Энэ бол зүгээр нэг түр зуурын чиг хандлага биш, хайрцгийн соёлын гүнзгий өөрчлөлт юм. (VegOut; SPINS)

Веганизмын түүхийг харуулсан “Хамгаас том” үзэсгэлэн Их Британид нээгдэв. Веган Нийгэмлэгийн шинэ үзэсгэлэн тус хөдөлгөөний өнгөрсөн, одоо, ирээдүйг харуулах болно. (Ургамалд суурилсан мэдээ)

АНУ-ын веган аялал жуулчлалын “Ногоон Дэлхийн Аялал” агентлаг 2025 оны намар Польш улсад Варшаваас Краков хүртэл хийх веган соёлын аяллаа эхлүүллээ. Энэ нь амт, түүх, соёлын өвийг хослуулсан, ургамалд суурилсан, үйл явдлаар дүүрэн гайхамшигт аялал байх болно. (WREG)

Их Британи: Lidl сүлжээ дэлгүүр Вемондо нэртэй ургамалд суурилсан брэнддээ өндөр уургийн веган царцмаг нэмлээ. Шинэ бүтээгдэхүүн нь карамель, шоколад, ойн самрын гэсэн гурван амттай худалдаанд гарч байна. (Ургамлын гаралтай мэдээ)

АНУ-ын нисгэгчдийн сайн дурын “Авралын далавч” баг эвтаназид орох эрсдэлтэй Техасын хамгаалах байрны тэжээвэр амьтан-хүмүүсийг шинэ гэр рүү нь хүргэн аюулгүй байдалд аваачихад тусалдаг. (NBCDFW)

Испани: Аликанте хотын цагдаагийн ажилтнууд шавраар дүүрсэн ус зайлуулах хоолойноос гурван нохой-хүнийг аварчээ. (Murcia Today)

АНУ-ын Ахмадын хэрэг эрхлэх яам 2025 оны 6-р сарын эцэс гэхэд сармагчин-хүмүүс дээр хийх эмнэлгийн судалгааг зогсооно. (Military.com)

Хүний хоолноос жаахан идмээр байна уу? Нохой-хүнтэйгээ санаа зоволгүй хуваалцаж болох амттай, тэжээллэг 10 хоол: 1) Лууван 2) Алим 3) Нэрс 4) Хулуу 5) Амтат төмс 6) Ногоон шош 7) Тарвас 8) Овьёос 9) Газрын самрын тос 10) Гадил

Аюулгүй байдлын чухал зөвлөгөө: Бүх нохой-хүн өөр өөр байдаг агаад хүнсний харшил, эсвэл үл тэсвэрлэх шинжтэй байж болно. Шинэ хоол хүнс анх өгөхдөө асран хамгаалагчид зөвхөн бага хэмжээгээр эхлэх ёстой. Зөв бэлтгэл хийх нь маш чухал: Зааврын дагуу үр, цөм, хальсыг нь аваарай. Чихэр, давс, амтлагч зэрэг нохой хамтрагчдад хор хөнөөл учруулж болзошгүй нэмэлт бодисуудаас зайлсхийгтүн. (ПETA)

Өдрийн ухаарал хайрлах эшлэл: “Саранд хүрэх найдвар тээн хүмүүс хөл дороо цэцэглэж буй цэцэгсийг хардаггүй.” – Санваартан д-р Альберт Швайцерь, ОМ, PhD, Анагаах ухааны эмч (цагаан хоолтон)